กำยาน
เป็นหนึ่งในวัตถุดิบของอโรมาเธอราพี แต่สิ่งที่ถูกเรียกว่า “กำยาน”
เดี๋ยวนี้มีหลายอย่าง จนทำให้คนสับสน เลือกไม่ถูกว่า อะไรคือ “กำยาน” ที่ตัวเองต้องการกันแน่
ด้วยความที่ผู้เขียนคลุกคลีอยู่กับ
“กำยาน” หลายชนิด จึงขออธิบายถึง “กำยาน” แต่ละชนิดให้ชัดเจน
เพื่อความเข้าใจและการเลือกใช้อย่างถูกต้อง
หวังว่าผู้ที่อ่านข้อมูลนี้และ
“ลอก” ไปใช้จะได้นำ “ความจริง”
และ “ความชัดเจน” ไปใช้
เพื่อประโยชน์ของผู้บริโภคนะคะ
กำยานที่เราใช้กันอยู่ในเมืองไทยตอนนี้
มีความหมายถึงสิ่งของ 4 ชนิดซึ่งต่างก็เกี่ยวพันกัน ทั้งในแง่ของกลิ่นหอม
การใช้งานในพิธีกรรม และการเยียวยา
Incense
กำยาน
ในความหมายแรก เป็นแบบที่เราส่วนใหญ่คุ้นเคยและพบเห็นได้ทั่วไปมากกว่ากำยานอีก 3
ชนิด
กำยานชนิดแรกนี้คือธูปแบบไม่มีก้านนั่นเอง
ภาษาอังกฤษใช้ว่า Incense
มักทำเป็นกรวยรูปสามเหลี่ยม (ดูรูปตัวอย่างกำยานแก้มนวล)
กำยานเสกแก้มนวล ทำจากสมุนไพรแท้ ปั้นด้วยมือทีละตัว |
กำยานแบบ
Incense
ทำจากผงไม้หรือผงสมุนไพรเหมือนธูป แต่ควั่นให้เป็นรูปกรวยสามเหลี่ยม
เป็นรูปแบบที่ดั้งเดิมกว่าธูปแบบมีก้าน
ซึ่งการใช้ผงไม้มาเผาแบบนี้
เป็นจุดกำเนิดของศาสตร์อโรมาเธอราพีในปัจจุบัน
คนโบราณเขาใช้ผงสมุนไพรจากไม้มงคลและไม้หอมหลายชนิด
(แล้วแต่สูตรของแต่ละสำนัก) มาผสมกัน ใช้กาวธรรมชาติเป็นตัวประสาน ตากให้แห้ง
อบร่ำกลิ่นหอม ใช้ประโยชน์ในการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์และประกอบพิธีกรรม
เป็นตัวแทนสื่อสารทางจิตระหว่างเรากับอีกมิติหนึ่ง
ดังนั้นกำยานที่จะทำหน้าที่ส่งผ่านจิตผู้บูชาไปถึงอีกโลกหนึ่งได้ดี
จึงต้องประกอบด้วยมวลสารที่ดี โดยเฉพาะผงไม้จันทน์ หรือจันทน์เทศ
เพราะไม้จันทน์
Sandal
Wood เป็นไม้หอม ที่มีปราณหรือพลังชีวิตที่เข้มข้น
มีอานุภาพในการขจัดล้างสิ่งเน่าเหม็น มีอำนาจในการตรึงพลังงาน
และหล่อเลี้ยงให้กำลังแก่วิญญาณ ไม้จันทน์จึงถูกใช้ในพิธีกรรมมาแต่โบราณ เช่น ใช้แกะสลักเทวรูป ใช้เผาบูชาเทพ
ใช้ในพิธีกรรมเกี่ยวกับวิญญาณ ใช้ในพิธีศพสำหรับราชวงศ์หรือบุคคลสำคัญ เป็นต้น
กำยานแก้มนวล
ซึ่งได้นำสูตรกำยานโบราณมาปรับปรุงเพิ่มเติม จึงมีส่วนผสมของผงไม้จันทน์
ซึ่งเป็นไม้จันทน์แท้จากอินเดีย ไม่เหมือนกำยานทั่วไปที่ขายถูกได้
เพราะใช้ผงขี้เลื่อยผสมกาว อัดเป็นแท่ง แล้วใส่น้ำหอม
ไม้จันทน์แท้
ปัจจุบันหายาก และมีราคาแพง จึงมีการทดแทนด้วยไม้จันทน์ชนิดอื่นๆ เช่น จันทน์พม่า
หรือไม้จวงหอม จันทน์ออสเตรเลีย เป็นต้น
แม้ว่าจะมีชื่อเหมือนกัน
แต่คุณสมบัติในทางเทวศาสตร์และมายาศาสตร์แล้ว
ก็ยังไม่มีไม้จันทน์อื่นมาแทนไม้จันทน์แซนดัลวูดได้
ข้อนี้ขอให้ผู้ใช้และลูกค้าทั้งหลายพึ่งสำเหนียกไว้ด้วย ว่า
แม่ค้าพ่อค้าบางคนอาจจะเอามาอ้างเพื่อประโยชน์ในการขาย ขอให้ตรวจสอบให้ดี
หรือซื้อกำยานจากผู้ค้าที่เชื่อถือได้ (เช่นกำยานแก้มนวล เป็นต้น แฮ่)
กำยานที่ใช้แบบธูปนี้
นอกจากรูปกรวยสามเหลี่ยมแล้ว ก็ยังใช้ในรูปแบบอื่น เช่น กำยานเปียก
หรือเป็นผงไม้แล้วมีวิธีการจุดที่พิถีพิถัน ซึ่งเป็นวัฒนธรรมของจีนและญี่ปุ่น
ใครที่เคยชมซีรี่ย์ญี่ปุ่นเรื่อง
เจ้าหญิงอัตสึ ขอให้ลองดูตอนที่ เจ้าหญิงอัตสึ เชิญเพื่อนสาวชื่อ โอชิคะ
ซึ่งเป็นน้องสาวของโคมะสึ คิโยมิชิ เข้ามาพบ เธอเป็นผู้เขียวชาญด้านเครื่องหอม
จะเห็นวิธีการใช้ การจุด และการรื่นรมย์กับกลิ่นหอม วิชานี้เรียกว่า Kōdō ยังคงมีการสืบทอดกันอยู่ในปัจจุบัน
จัดเป็น 1 ใน 3 ศิลปะคลาสสิคของญี่ปุ่น (ร่วมกับ ศิลปะการจัดดอกไม้ และพิธีชงชา)
พิธี Kodo ของญี่ปุ่น ที่มา : https://www.japan-zone.com/culture/kodo.shtml
|
กำยาน
Incense
ที่ทำจากผงไม้สมุนไพรแท้
ถึงจะมีคุณสมบัติทั้งในทางอโรมาเธอราพีและทางพิธีกรรมที่แท้จริง
Benzoin
Resin กำยานแบบที่ 2
กำยานชนิดนี้
เป็นยางไม้ชนิดหนึ่ง เป็นต้นกำเนิดของคำว่า กำยาน ภาษาอังกฤษเรียกว่า Benzoin Resin มีลักษณะเป็นก้อน สีน้ำตาลเข้ม
ยางกำยานชนิดนี้
มี 2 พันธุ์ พันธุ์ที่มีคุณภาพดีมาจากเวียดนาม แต่ถูกเรียกว่า Siam Benzoin เพราะไทยเราเป็นผู้ส่งออกกำยานชนิดนี้มาแต่โบราณ จนทั่วโลกรู้จักกันว่า
ยางกำยานที่ดีต้องมาจากสยาม จึงเรียกว่า สยามเบนโซอิน
ส่วนคนไทยจะเรียกกำยานชนิดนี้ว่า กำยานญวน
ดอกกำยาน ที่มา :http://botanyphoto.botanicalgarden.ubc.ca/2010/08/styrax_tonkinensis.php |
ยางกำยานถูกใช้เป็นทั้งเครื่องหอมและเครื่องยา
ในการทำเครื่องหอมไทย ไม่ว่าจะเป็นเทียนอบ กำยาน ธูป การทำน้ำอบ ฯลฯ
ก็ต้องใช้ยางกำยานนี้เป็นส่วนผสม
การทำกำยานแบบธูป
อย่างกำยานแก้มนวลก็เช่นกัน ต้องผสมยางกำยานชนิดนี้ด้วย
เพราะกำยานชนิดนี้มีความสามารถในการทำลายกลิ่นเน่าเหม็นทั้งปวง ขจัดเชื้อโรค
ยับยั้งการเสื่อมสลาย และสามารถตรึงกลิ่นให้หอมนาน
รวมทั้งมีคุณสมบัติที่ดีในทางมายาศาสตร์
คือ ใช้ขจัดสิ่งชั่วร้าย ล้างอาถรรพณ์
มีประสิทธิภาพในการล้างอาถรรพณ์ได้ดีเลิศ และดียิ่งกว่าไม้จันทน์เสียอีก
แพทย์แผนไทย
ใช้ยางกำยาน ในการขับเสมหะ บำรุงหัวใจ แก้ปอดอักเสบ หลอดลมอักเสบ
ในทางอโรมาเธอราพี
มีการนำมาใช้เป็นน้ำมันหอมระเหย โดยการทำละลายยางกำยานนี้กับสารละลายบางตัว
เพื่อให้อยู่ในรูปของเหลว สามารถผสมกับน้ำมันหอมตัวอื่นได้ แต่ทิ้งไว้นานๆ
น้ำมันหอมกำยานก็มักจะจับตัวตกผลึกได้เช่นกัน
น้ำมันหอมกำยานมีคุณสมบัติในการระงับเชื้อ
ฝาดสมาน ลดการอักเสบ ทำให้สงบ รักษาแผล ห้ามเลือด และต่อต้านอนุมูลอิสระ
นิยมในการใช้รักษาอาการเกี่ยวกับทางเดินหายใจ
เช่น แก้หืด หลอดลมอักเสบ
กล่องเสียงอักเสบ ไอ หนาวสั่น
กำยานชนิดนี้
จึงเป็นเครื่องหอมและเครื่องยา ทั้งแผนโบราณและแบบสมัยใหม่
Frankincense กำยานแบบที่ 3
เป็นยางไม้ชนิดหนึ่งเช่นกัน
เป็นสิ่งเลอค่าในยุคโบราณ ไม่มีชื่อไทย ภาษาอังกฤษเรียกว่า Frankincense แฟรงคินเซนส์
ยางแฟรงคินเซนส์เป็นสมุนไพรที่ถูกใช้มาอย่างยาวนาน
มีบันทึกไว้ในคัมภีร์ไบเบิลว่า
เป็นหนึ่งในของขวัญที่โหราจารย์ได้นำไปมอบเป็นของขวัญแด่พระเยซูเมื่อแรกประสูติ
ด้วยความที่เป็นยางไม้หอมเหมือนกัน
เมื่อมีการแปลมาเป็นภาษาไทย แต่ไม่มีใครรู้จักแฟรงคินเซนส์ เกิดความคลุมเคลือ
เข้าใจผิด จึงมีการแปลแฟรงคินเซนส์ว่า กำยาน ซ้ำกับยางไม้หอมกำยานแบบที่ 2
ยางแฟรงคินเซนส์ ภาพจากวิกิพีเดีย |
ยิ่งแฟรงคินเซนส์มีลักษณะต่างๆ
เหมือนยางกำยานมาก เช่น เป็นสมุนไพรยุคโบราณ เป็นเครื่องหอม เป็นเครื่องยา
ใช้ในพิธีกรรม
อีกทั้งปัจจุบันยังถูกนำมาใช้เป็นน้ำมันหอมระเหยในศาสตร์อโรมาเธอราพีเหมือนกันอีกจึงยิ่งพากันสับสนกันไปใหญ่
แม้จะใช้งานเหมือนกัน
แต่กลิ่นของแฟรงคินเซนส์และกำยานเบนโซอินนั้นต่างกันมาก
แฟรงคินเซนส์มีกลิ่นออกฉุนและเผ็ด คุณสมบัติเด่นคือ การทำให้การหายใจลึกขึ้น
และช่วยในการทำสมาธิ ส่วนเบนโซอินนั้น กลิ่นออกหวานหอม
เด่นในแง่ของการฆ่ากลิ่นเหม็นเน่า และการตรึงกลิ่น
กำยานแฟรงคินเซนส์
ไม่มีตำรับที่ใช้งานในสยาม แต่มีประวัติเก่าแก่ในทางยุโรปและตะวันออกกลาง
มีลักษณะเป็นเม็ดๆ สีเหลืองไปจนถึงสีน้ำตาล
การใช้ยางแฟรงคินเซนส์
มี 2 แบบ คือ การใช้เผาไฟโดยตรง กับการนำไปทำน้ำมันหอมระเหย
การเผายางแฟรงคินเซนส์
|
การเผาแฟรงคินเซนส์
ไม่เหมือนการเผากำยานแบบธูป เพราะจะไหม้หมดจนไม่ได้กลิ่น
การเผาต้องมีถ่านบล็อกที่ทำขึ้นโดยเฉพาะในการใช้เผากำยานไม้หอมเหล่านี้ ซึ่งเป็นวิธีการแบบฝรั่ง
ปัจจุบันเริ่มมีคนนำเข้ามาขายในเมืองไทยบ้างแล้ว สามารถหาซื้อได้ทางอินเตอร์เน็ต
จากประสบการณ์ของผู้ใช้ยางแฟรงคินเซนส์เผากับถ่านบล็อก
ส่วนใหญ่ประทับใจในกลิ่นที่ได้รับ และยังช่วยในเรื่องสุขภาพด้วย
โดยเฉพาะคนที่มีปัญหาในระบบทางเดินหายใจ เมื่อรับกลิ่นแฟรงคินเซนส์แล้วมีอาการดีขึ้นมาก
ในทางอโรมาเธอราพี
แฟรงคินเซนส์จัดว่าเป็นน้ำมันหอมระเหยที่เป็นที่ชื่นชอบกลิ่นหนึ่ง
ในหมู่ผู้ใช้อโรมาเธอราพีเพื่อจิตวิญญาณ หรือศาสตร์เร้นลับ
เพราะมีคุณสมบัติที่โดดเด่นมากในเรื่องช่วยให้การหายใจดีขึ้น
หายใจได้ลึก และทำให้เกิดสมาธิ ทั้งยังสัมพันธ์กับการทำงานของจักรในร่างกาย
โดยเฉพาะจักรที่ 6 และ 7
กลิ่นของแฟรงคินเซนส์ยังมีคุณสมบัติในการขับไล่ความชั่วร้าย
ช่วยปลอบประโลม ทำให้ตัดใจจากเรื่องในอดีตได้
ในด้านการเยียวยาบำบัด
แฟรงคินเซนส์ช่วยแก้อาการเกี่ยวกับระบบหายใจต่างๆ เช่น หอบหืด หวัด คออักเสบ
เพราะเป็นตัวฆ่าเชื้อที่ดี จึงเหมาะกับการรักษาแผลที่มีการติดเชื้ออักเสบด้วย
และยังให้ผลดีมากในบำรุงผิวพรรณ
ช่วยลดเลือนริ้วรอย และทำให้การหลั่งไขมันบนผิวสมดุลย์ไม่แห้งหรือมันเกินไป
Myrhh
กำยานแบบที่ 4
ก็เป็นยางไม้อีกชนิดหนึ่งเช่นกัน
แต่มีชื่อภาษาไทยว่า มดยอบ ชื่ออังกฤษคือ Myrhh เมอร์
เมอร์เป็นสมุนไพรเลอค่ายุคโบราณ
เป็นหนึ่งในของขวัญล้ำค่าที่โหราจารย์ได้นำไปมอบให้กับพระเยซูเมื่อแรกประสูติเช่นเดียวกับแฟรงคินเซนส์
ต้นเมอร์มีหลายพันธุ์
แต่พันธุ์ที่นิยมกัน มีถิ่นกำเนิดในแถบคาบสมุทรอาหรับและแอฟริกาเป็นพืชมีหนาม
สูงประมาณ 4 เมตร
การเก็บยางเมอร์
|
ยางเมอร์มีลักษณะเป็นก้อน
สีเหลืองไปจนถึงน้ำตาล คล้ายยางแฟรงคินเซนส์หลายอย่าง เช่น ลักษณะเป็นก้อนเป็นเม็ด
สีก็คล้ายกัน ปลูกในแถบใกล้เคียงกัน และใช้งานคู่กันมาตลอด
หากแต่กลิ่นเมอร์แท้ๆ
ไม่น่าประทับใจเหมือนแฟรงคินเซนส์หรือกำยานเบนโซอิน
ขณะที่คุณสมบัตินั่นล้ำเลิศไม่แพ้กัน เมอร์จึงถูกใช้เป็นเครื่องหอม เครื่องยา
และใช้ในพิธีกรรมตั้งแต่โบราณเช่นเดียวกัน
คุณสมบัติทางยาของเมอร์นั้น
ใช้ในการรักษาบาดแผลมาตั้งแต่โบราณ โดยเฉพาะแผลที่หายยาก แผลอักเสบมีหนอง
รวมทั้งพวกแผลแตกแบบต่างๆ และแม้แต่พวกรอยแผลเป็น เมอร์ก็ช่วยได้มาก
และให้ผลรักษาดีมากกับการรักษาโรคในช่องปาก เช่น เหงือกอักเสบ แผลในปาก
จึงนิยมนำไปผสมในยาสีฟัน
ยางเมอร์
ที่มา : Wikipedia -
IncenseWikiVers.jpg, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5723891
|
เมอร์ยังมีคุณสมบัติในการรักษาโรคทางเดินหายใจ
คล้ายกับแฟรงคินเซนส์และกำยานเบนโซอิน และยังรักษาโรคระบบย่อยได้ดีอีกด้วย
ในทางมายาศาสตร์
เมอร์ใช้ในสูตรที่เกี่ยวกับการปกป้องคุ้มครอง การเยียวยาบำบัด
การทำให้เกิดความสงบและสมาธิ
รู้จักกำยานทั้ง
4 ชนิดกันไปอย่างละเอียดแล้วนะคะ ต่อไปจะเลือกหยิบ “กำยาน” ตัวไหนมาใช้ ก็จะได้เลือกใช้อย่างถูกชนิด
สำหรับการใช้งานในรูปแบบน้ำมันหอมระเหย
ยางกำยานธรรมชาติทั้ง 3 ชนิดคือ เบนโซอิน แฟรงคินเซนส์ และเมอร์
จะถูกผลิตออกมาในรูปของน้ำมันหอมระเหย และมีราคาค่อนข้างสูง
อีกทั้งหาซื้อยากในเมืองไทย (แต่ฝรั่งนิยมใช้มาก)
ผู้เขียนเองก็หาซื้อน้ำมันหอมระเหยทั้ง
3 ชนิดมาใช้งาน โดยเฉพาะในสูตรทางด้านจิตวิญญาณนั้น ดีมากๆ
แต่การใช้งานควรนำน้ำมันหอมทั้ง 3 ชนิดมาผสมกับตัวอื่น เพราะกลิ่นค่อนข้างหนาหนัก
คนไม่คุ้นเคยจะไม่รู้สึกว่า “หอม”
แต่เมื่อลองใช้แล้ว
จะประทับใจกับคุณสมบัติที่ล้ำเลิศของกำยานทั้ง 3 เลยเชียวล่ะ
__________
สนใจ
ผลิตภัณฑ์อโรมาเธอราพีเพื่อจิตวิญญาณ ของ Mystica Spiritual Aromatherapy และกำยานเสกแก้มนวล ติดต่อสอบถามได้ที่
Line : Mystica4u
ดูรายละเอียดผลิตภัณฑ์อโรมาเธอราพีได้จาก
ดูผลิตภัณฑ์เครื่องหอมไทยและกำยานได้จากแฟนเพจ
: แก้มนวล
กระจ่างขึ้นอีกประเด็นหนึ่งค่ะ
ตอบลบจากที่เคยได้ยิน ทั้งกำยานที่เอาไว้เผาบูชาเทพ และยางกำยาน
ภาษาพาสับสนค่ะ คนก็เลยงง กำยานแบบไหนก็มีประโยชน์นะคะ ถ้าเรารู้อย่างถูกต้อง ก็ใช้ได้อย่างถูกต้องค่ะ
ลบความรู้มากมายคะขอบคุณ
ตอบลบยินดีค่า ^__^
ลบอยากรู้ค่ะ...ว่าใครที่เป็นคนเริ่มให้ใช้คำว่า กำยาน กับธูปแบบไม่มีก้าน หรือ incense
ตอบลบน่าจะเป็นพวกบูชาเทพแขกนะคะ เพราะว่ากำยานแบบนี้ แรกๆ นำเข้ามาจากอินเดียสำหรับไหว้เทพ
ลบ